Laparoskopik teknik: Transperitoneal mi? Retroperitoneal mi?
Periton, karın içindeki mide, barsaklar, karaciğer dalak gibi organları içinde bulunduran ve bu organları saran, koruyan önemli zar yapısında iki katmandan oluşmuş bir yapıdır. Böbrekler ve böbreküstü bezleri diğer ürolojik organlar gibi bu periton zarının dışında yerleşimlidir. Ancak laparoskopik teknikte böbrek ve böbreküstü bezine ulaşmak için periton zarını da delerek ameliyat edilecek yapılara ulaşmaya transperitoneal teknik (periton zarını transit geçerek gerçekleştirilen demektir) denilmektedir. Periton zarına dokunmaksızın ve delmeksizin ve dolayısıyla barsak ve diğer organlara direkt temas etmeden gerçekleştirilen tekniğe ise retroperitoneal teknik (periton zarının dışından ve arkasından gerçekleştirilen demektir) denilmektedir.
Laparoskopik teknik periton zarı içinden (transperitoneal) gerçekleştirilecek ise hasta 45-60 derece yan pozisyonda yatırılır. Laparoskopik teknik periton zarı dışından barsaklara temas etmeden (retroperitoneal) gerçekleştirilecek ise hasta 80-90 derece yan pozisyonda yatırılır. Böbreküstü bezi tümörlerinde uygulanan açık cerrahi de genelde uygulanan ameliyat kesisi (insizyon) şekil-1’de görüldüğü gibi iken, transperitoneal laparoskopik cerrahi de uygulanan ameliyat kesilerinden birisi 1.5 cm olup, diğer 2 ya da 3 adet adet ½ ve 1 cm.lik ufak insizyonlardır (şekil-2).
Retroperitoneal laparoskopik teknikte ise delikler belin arka kısmındadır. Ön karın duvarında delik izi görülmez.
Prof. Dr. Tibet Erdoğru tarafından hem transperitoneal hem de retroperitoneal teknik başarılı þekilde gerçekleştirilmektedir. Tekniğin transperitoneal mi, retroperitoneal mi uygulanacağına Prof. Dr. Tibet Erdoğru tarafından hastanın kilosu ve vücut yapısı, geçirmiş olduğu önceki ameliyatların varlığı, kitlenin büyüklüğü ve bezdeki lokasyonuna göre karar verilmektedir. Sadece bir tekniğe bağlı kalarak zorunlulukla sadece bir teknik yaklaşımın uygulanmaması hem büyük hem de kısmi çıkartılacak adrenal adenomlarda büyük bir avantaj sağlamaktadır. Örneğin: büyük dev kitlenin tedavi edildiği videoda teknik transperitoneal yaklaşımla uygulanmışken, parsiyel yani kısmi şekilde sadece adenomun çıkartıldığı ve geriye kalan sağlam adrenal bezin korunduğu videoda teknik retroperitoneal olarak uygulanmıştır.
Sol adrenal bezde dev kitlenin laparoskopik cerrahi ile çıkartıldığı video görüntüsü
VİDEO
Sol adrenal bezde kısmi olarak adenomun laparoskopik çıkartıldığı video görüntüsü
VİDEO

Tablo-1: Adrenalektomi (böbreksütü bezinin cerrahi olarak çıkartılması) endikasyonları

Tek taraflı adrenalektomi
Aşırı fonksiyone tümörler
Aldosteronoma
Kortizol-üreten adenom
Virilizan tümörler
Feokromasitoma
Nonfonksiyonel kortikal adenoma
Malign tümörler
Adrenokortikal tümörler
Malign feokromasitoma
Adrenal metastazlar (soliter metastazlar)
Adrenal sarkomlar
Diğer lezyonlar
(semptomatik ya da büyük adrenal myelolipoma, ganglionöroma)
İki taraflı adrenalektomi
Tedaviye yanıtsız ACTH bağımlı Cushing sendromu
Primer adrenal hiperplaziye bağlı Cushing sendromu
Bilateral feokromasitoma
Görüntüleme yöntemlerinde benign karakterli olup, 4-5 cm çapından büyük tümörler ya da takiplerde büyüyen tümörler